Kolektory słoneczne a fotowoltaika – czym się różnią i którą opcję wybrać

Kolektory słoneczne i instalacje fotowoltaiczne to nazwy często mylnie używane zamiennie. Mimo że istnieją między nimi pewne podobieństwa, to jednak oba urządzenia stanowią dwie różne metody pozyskiwania i wykorzystywania energii słonecznej. Różnice dotyczą głównie ich zastosowania, uzależnienia wydajności działania instalacji od warunków atmosferycznych, miejsca instalacji i wymogów z tym związanych. Pora więc na kluczowe pytanie: w które z tych rozwiązań warto zainwestować?

Kolektory słoneczne, nazywane również potocznie solarami, to urządzenia, które pozwalają zamieniać energię promieniowania słonecznego na ciepło. Są wykorzystywane głównie do ogrzewania wody, rzadziej do wspomagania centralnego ogrzewania. Główną zaletą kolektorów jest ekologiczna i bezemisyjna technologia. Stosowanie kolektorów wiąże się więc z możliwością generowania ciepła dla domu w przyjazny dla środowiska sposób.

W przypadku technologii solarnej głównym elementem instalacji grzewczej są specjalne urządzenia zwane kolektorami, których powierzchnia pochłania promienie słoneczne. Umiejscowiony na kolektorze absorber ogrzewa przepływający przez kolektor płyn, który trafia do zasobnika, oddając tam ciepło. Następnie schłodzony płyn wraca do kolektora.

Mimo że kolektory mogą generować spore oszczędności, to jednak technologia ta wiąże się z pewnymi niedogodnościami. Jej podstawową wadą jest to, że kolektory są uzależnione od warunków atmosferycznych. Aby efektywnie działać, kolektory muszą pochłaniać duże ilości promieni słonecznych, co nie jest możliwe w pochmurne dni, a więc szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Poza tym funkcja technologii solarnej ogranicza się do podgrzewania wody, a jedynie w niektórych, rzadkich przypadkach, również do wsparcia dla centralnego ogrzewania. Dodatkowo kolektory wymagają regularnych kontroli i wymiany czynnika grzejnego (glikolu), który może przegrzewać się i zużywać.

W porównaniu do kolektorów, fotowoltaika jest technologią bardziej zaawansowaną, która ma większy potencjał i szersze zastosowanie. Podobnie jak kolektory słoneczne, instalacje fotowoltaiczne również bazują na pozyskiwaniu energii słonecznej, a ich wykorzystanie jest ekologiczne. O ile jednak kolektory zapewniają domownikom jedynie oszczędności w kosztach związanych z podgrzewaniem wody, to fotowoltaika generuje prąd, który może zasilać wszystkie urządzenia domowe, w tym również podgrzewać wodę. Panele fotowoltaiczne nie muszą być umieszczane jedynie na dachu budynku i mogą być efektywne o każdej porze roku. 

Ważnym elementem fotowoltaiki jest również licznik dwukierunkowy – urządzenie zliczające ilość energii elektrycznej wyprodukowanej w stosunku do ilości prądu pobranego z sieci energetycznej. Pomiar ten jest istotny, ponieważ korzystanie z fotowoltaiki może wiązać się z nadwyżkami wyprodukowanej energii elektrycznej. 
 

Kolektory słoneczne sprawdzą się w przypadku, kiedy użytkownikom zależy jedynie na podgrzewaniu wody. To rozwiązanie pozwala znacząco obniżyć rachunki, głównie w okresie wiosenno-letnim. Instalacja fotowoltaiczna to bardziej zaawansowane rozwiązanie. Dzięki fotowoltaice można znacznie obniżyć rachunki za prąd, zamieniając przydomową instalację w ekologiczną mini-elektrownię. Zalet jest jednak więcej. Poniżej – w formie tabeli – zebraliśmy najważniejsze aspekty.