Czym są białe certyfikaty i jak je uzyskać?

Białe certyfikaty to świadectwa efektywności energetycznej przyznawane różnorodnym podmiotom za przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej. Certyfikaty przyznawane są przez Urząd Regulacji Energetyki na podstawie złożonych wniosków. Jest to więc mechanizm wspierający, stymulujący i wymuszający zachowania prooszczędnościowe. Białe certyfikaty można również zakupić w transakcjach sesyjnych na Towarowej Giełdzie Energii. 

Co to jest biały certyfikat?
Białe certyfikaty stanowią potwierdzenie ilości zaoszczędzonej energii finalnej, czyli energii przetworzonej do dowolnej postaci lub paliwa stałego, ciepłego lub gazowego dostarczanego do odbiory końcowego, wynikającej ze zrealizowania przedsięwzięcia poprawiającego efektywność energetyczną. Pozwalają na otrzymanie dodatkowych środków poprzez ich sprzedaż na Towarowej Giełdzie Energii. Świadectwa wydawane są wyłącznie dla przyszłych realizacji. Dlatego wniosek do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) należy złożyć przed rozpoczęciem modernizacji. System białych certyfikatów oparty jest na ustawie o efektywności energetycznej z 20 maja 2016 r. oraz późniejszej jej nowelizacji.

Białe certyfikaty – dla kogo? 
Podmiot zobowiązany, do corocznego przedstawiania Prezesowi URE określonej liczby białych certyfikatów przeznaczonych do umorzenia który: 

• spełnia warunki wskazane w ustawie o efektywności energetycznej;
• przeprowadzi audyt efektywności energetycznej;
• zrealizuje przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej, które pozwoli na osiągnięcie oszczędności energii finalnej na poziomie minimum 10 toe [1],
• przejdzie pozytywną weryfikację wniosku przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE).

Poprawie efektywności energetycznej służą następujące rodzaje przedsięwzięć:

• izolacja instalacji przemysłowych;
• przebudowa lub remont budynku wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi;
• modernizacja lub wymiana oświetlenia;
• modernizacja lub wymiana urządzeń i instalacji wykorzystywanych w procesach przemysłowych lub w procesach energetycznych lub telekomunikacyjnych lub informatycznych;
• modernizacja lub wymiana lokalnych sieci ciepłowniczych i lokalnych źródeł ciepła w rozumieniu art. 2 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów;
• modernizacja lub wymiana urządzeń przeznaczonych do użytku domowego;
• odzyskiwanie energii, w tym odzyskiwanie energii w procesach przemysłowych;
• ograniczenie strat energii związanych z poborem energii biernej;
• ograniczenie strat sieciowych związanych z przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub gazu ziemnego;
• ograniczenie strat energii na transformacji;
• ograniczenie strat energii w sieciach ciepłowniczych;
• ograniczenie strat energii związanych z systemami zasilania urządzeń telekomunikacyjnych lub informatycznych;
• związanych z magazynowaniem i przeładunkiem paliw ciekłych;
• stosowanie, do ogrzewania lub chłodzenia obiektów, energii wytwarzanej w instalacjach odnawialnego źródła energii, ciepła użytkowego w wysokosprawnej kogeneracji lub ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych.

Białe certyfikaty – jak uzyskać?
Wniosek o wydanie białego certyfikatu należy złożyć do URE. Do pisma trzeba dołączyć odpowiednie załączniki, w tym audyt efektywności energetycznej. Po zakończeniu modernizacji ponownie należy przeprowadzić audyt, który potwierdzi uzyskanie planowanej oszczędności. Z ostatniego obowiązku zwolnione są przedsięwzięcia, dla których planowana oszczędność energii finalnej jest mniejsza niż 100 ton oleju ekwiwalentnego (toe) w ciągu roku. 
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w ciągu 45 dni od złożenia wniosku wydaje świadectwo efektywności energetycznej. 
Białe certyfikaty – korzyści

• forma finansowania modernizacji;
• dzięki konieczności przeprowadzenia audytu energetycznego wiadomo, co należy zrobić, by zwiększyć efektywność energetyczną;
• poprawiają wizerunek przedsiębiorstwa;
• wartość białych certyfikatów systematycznie rośnie;
• są łatwo zbywalne;
• przedsięwzięcia realizowane w celu ich uzyskania skutkują oszczędnością energii o wartości minimum 10 toe, czyli 116,3 MWh,
• przyczyniają się do poprawy środowiska naturalnego.

Sprzedaż białych certyfikatów
Świadectwa efektywności energetycznej stanowią prawa majątkowe i można je sprzedać na Towarowej Giełdzie Energii. Popyt na nie jest duży. W ujęciu długookresowym cena białych certyfikatów cały czas rośnie. Kupują je przede wszystkim firmy, które mają obowiązek corocznego przedstawiania Prezesowi URE określonej liczby certyfikatów w celu ich umorzenia. Są to głównie przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną, ciepło, paliwa gazowe lub paliwa ciekłe odbiorcom końcowym. 

[1] Tona oleju ekwiwalentnego (toe) – jest to energetyczny równoważnik jednej metrycznej tony ropy naftowej o wartości opałowej równej 10000 kcal/kg. Używana przede wszystkim w energetyce do opisu dużych wartości energii. 1 toe = 11 630 kWh = 11,63 MWh
1 toe = 41,868 GJ