Jak żyć w duchu Zero Waste?

Nie marnuj! Tym prostym hasłem można podsumować ideę Zero Waste. Ty też możesz ograniczyć ilości generowanych odpadów. Sprawdź, jak prosto jest żyć zero waste i przestrzegać zasad 5R.

Zero waste – co to jest?
W dużym skrócie Zero Waste to styl życia, którego celem jest niemarnowanie żywności, zasobów oraz przedmiotów codziennego użytku. Filozofia ta skupia się na ochronie środowiska, jednocześnie sprzeciwiając się nadmiernej i niepotrzebnej konsumpcji. Zero Waste znaczy dosłownie „zero marnowania” lub „zero odpadów”.  Termin został użyty po raz pierwszy przez chemika Paula Palmera w latach 70. ubiegłego stulecia, ale dopiero niedawno zyskał na popularności, szczególnie w krajach rozwiniętych.

Zero waste – zasady
Idea Zero Waste opiera się na pięciu zasadach tzw. 5R:

• Odmawiaj (Refuse), zgodnie z tą zasadą nie należy przyjmować lub kupować rzeczy, które zostały wyprodukowane z dużą szkodą dla środowiska lub których wytworzenie generuje niepotrzebne odpady. Dobrym przykładem są ulotki reklamowe, które często niemal natychmiast wyrzucane są do kosza.
• Ograniczaj (Reduce), czyli nie kupuj niepotrzebnych rzeczy lub towarów o niskiej jakości, które mogą szybko się popsuć. Zgodnie z tą zasadą Zero Waste należy maksymalnie ograniczyć ich ilość w każdym obszarze życia. Dotyczy to również produktów, które znajdują się w zbyt dużych opakowaniach lub posiadają zbędne dodatki oraz funkcje.
• Wykorzystaj ponownie (Reuse), czyli nie wyrzucaj zbyt pochopnie towarów do kosza. Zamiast pozbywać się ubrań, sprzedaj je lub przekaż za darmo innej osobie. Z kolei butelka o ciekawym wyglądzie może zmienić swoją funkcję i służyć jako wazon na kwiaty.
• Odzyskaj (Recycle). Ta zasada Zero Waste odnosi się przede wszystkim do sortowania odpadów, które można później przerobić na surowce wtórne. Recykling odnosi się również do ścieków powstających w gospodarstwie domowym, które częściowo da się ponownie wykorzystać np. do spłukiwania sedesu lub podlewania roślin.
• Kompostuj (Rot). Resztki jedzenia pochodzenia roślinnego, skoszoną trawę czy liście zamiast wyrzucać do kosza, można skompostować. W ten sposób nie tylko zmniejsza się ilość odpadów, ale również użyźnia się glebę. Korzyści są zatem podwójne.

Ekologiczne produkty Zero Waste
Rośnie liczba przedsiębiorstw, które kładą nacisk na ekologię i oferują produkty w duchu Zero Waste. Wyroby te charakteryzują się racjonalnym wykorzystaniem surowców, minimalistycznym opakowaniem i unikaniem plastiku. W procesie produkcji i dystrybucji zwraca się szczególną uwagę na ilość odpadów i emisję CO2. Często są to produkty wielorazowego użytku. 
Przykładem są Zero Waste kosmetyki i środki higieny, czyli takie, które bazują na naturalnych składnikach i pozostawiają minimalny ślad węglowy. Są to np. bambusowe szczoteczki do zębów, pasty do zębów, których tubki wykonane są w większości lub całości z recyklingowych materiałów, mydła do włosów oraz dezodoranty w kremie i papierowym opakowaniu. Producenci naturalnych kosmetyków Zero Waste oferują dużo artykułów o stałej konsystencji, ograniczając w ten sposób ilość wody potrzebnej do ich wytworzenia.
Coraz więcej klientów zwraca również uwagę na odzież Zero Waste. Są to ubrania wyprodukowane z poszanowaniem dla środowiska naturalnego, na przykład z materiałów uzyskanych z recyklingu lub bez udziału syntetycznych składników. Często szyciem odzieży Zero Waste zajmują się małe, lokalne manufaktury.

Kuchnia Zero Waste
Trend Zero Waste widoczny jest również w kuchni. Bazuje na zasadzie „zero odpadów”, czyli unikaniu wyrzucania żywności. Można to zmienić, trzymając się kilku prostych zasad. 

• Kupuj produkty dobrej jakości o możliwie długim okresie do spożycia. 
• Przed wyjściem do sklepu spisz na kartce lub w telefonie czego potrzebujesz i nie rób zakupów pod wpływem impulsu. 
• Wybieraj produkty w opakowaniach, które można ponownie szczelnie zamknąć, by nie traciły świeżości (np. w słoiku lub butelce zamiast w kubeczku). Jeśli nie ma takiej możliwości, przełóż je w domu do opakowania wielorazowego użytku ze szczelnym zamknięciem.
• Odpowiednio przechowuj jedzenie, by zachować jego świeżość. Najczęściej w lodówce górna półka to miejsce na produkty mleczne i konfitury. Środkowa służy do przechowywania wędlin i serów. Surowe mięso i ryby powinny znajdować się na najniższej półce. Owoce i warzywa mają najlepsze warunki w szufladach. Na drzwiach lodówki jest miejsce na jaja, olej, masło, soki i sosy. 

Kuchnia Zero Waste bez marnowania żywności może funkcjonować w każdym domu. 

Dom Zero Waste
W gospodarstwie domowym ideę Zero Waste można wprowadzić na wiele sposobów. Przede wszystkim warto jak najdłużej korzystać z rzeczy i nie wyrzucać dobrej jakości produktów, bo np. przestały być modne. Dotyczy to również budowy i remontu domu. Należy zwrócić szczególną uwagę na jakość materiałów i źródło ich pochodzenia. Często bardziej opłaca się kupić produkt droższy, wykonany w odpowiednich materiałów niż jego tańszy odpowiednik. 

Zero Waste – pomysły
Idea Zero Waste łączy się z oszczędzaniem pieniędzy. Dobrym pomysłem Zero Waste jest na przykład zrezygnowanie z kupowania wody w butelkach, zastępując ją domowym filtrem wody montowanym np. pod zlewozmywakiem lub dzbankiem filtrującym. W ten sposób, nawet w skali miesiąca, możesz ograniczyć wydatki i zmniejszyć ilość odpadów z plastiku lub szkła.
Kupuj energooszczędne urządzenia AGD, które pobierają mniej energii elektrycznej, a w przypadku pralek i zmywarek – również mniej wody. Analogicznie postępuj w przypadku samochodów i wybierz ten, który ma niskie zużycie paliwa i niską emisyjność. 
Zastanów się, czy na pewno potrzebujesz telewizora z dużym ekranem, basenu ogrodowego lub drugiego auta. Pamiętaj też, że nie wszystko musisz mieć na własność. Przedmioty, których rzadko używasz, możesz pożyczyć od sąsiada lub skorzystać z płatnego wynajmu i żyć ideą Zero Waste.